“ส้มสวนนี้อร่อย มีวิตามินซีเยอะ...”
เสียงเด็ก ๆ ส่งเสียงเจื้อยแจ้วในสวนส้มอินทรีย์ มือน้อยค่อยๆ ยื่นคว้าเก็บส้มผลสุกจากต้นจนสุดแขนเอื้อม ตัวเอียง ทำเอาเรือโคลงเคลง แต่เด็ก ๆ ทรงตัวเก่งเพราะคุ้นเคยกับการล่องเรือเก็บส้มตั้งแต่จำความได้จึงไม่กลัวตกน้ำกลับหยอกเย้าแกล้งทำเรือโคลงอย่างสนุกสนานร่าเริง
สวนส้มแห่งนี้ อยู่ที่คลอง 13 ตำบลหนองสามวัง อำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี สวนส้มอินทรีย์ย่านทุ่งรังสิตบุกเบิกโดยนายกิตติวัฒน์-นางกัลย์ทิพา วสุรัฐเดชาพงศ์ หรือ ลงุตี๋กับป้าแป้นของหลาน ๆ เกษตรกรผู้เปลี่ยนวิถีการเกษตรแบบเคมีทุกตารางนิ้วมาเป็นเกษตรอินทรีย์
เมื่อครั้งหนึ่งสารเคมีเคยสร้างหนี้สินก้อนใหญ่ให้กับครอบครัว ผลผลิตกลายเป็นรายจ่าย กำไรกลายเป็นดอกเบี้ย พวกเขาจึงต้องเปลี่ยนแปลงเพื่อรักษาผืนดินและอาชีพที่รัก ทั้งสองเริ่มหาเครือข่ายเพื่อเรียนรู้ เปลี่ยนแปลง ทดลอง และตกตะกอนจนเข้าใจว่าสิ่งสำคัญที่สุดของการเริ่มทำเกษตรแบบอินทรีย์คือการล้างสารเคมีในใจให้ได้ก่อนเป็นอันดับแรก
จากผลการสุ่มตัวอย่างพืชผักและผลไม้เพื่อตรวจหาสารตกค้างประจำปี 2562 โดยเครือข่ายเตือนภัยสารเคมีกำจัดศัตรูพืช หรือไทยแพน (Thai-PAN) พบว่า ส้ม คือผลไม้ที่มีสารเคมีตกค้างมากที่สุด
การปรับเปลี่ยนวิถีการปลูกส้มจากเคมีทั้งสวนมาเป็นอินทรีย์แบบร้อยเปอร์เซ็นต์จึงเป็นงานหนักมาก ๆ สำหรับเกษตรผู้กำลังพยายามล้างสารเคมีในใจ
ตลอด 5ปีที่ลุงตี๋และป้าแป้นค่อยๆ ทดลองถูกผิด เริ่มนับหนึ่งใหม่บนแปลงที่อาบสารเคมีมาเป็นเวลาหลายสิบปี ปลุกดินให้มีชีวิตด้วยน้ำหมักชีวภาพ ปลูกพืชสวนครัวไว้ประกอบอาหารในครัวเรือนและสร้างรายได้เสริม ปรับเปลี่ยนการปลูกส้มเป็นแบบอินทรีย์ บำรุงดูแลด้วยวิถีธรรมชาติ ไม่เร่ง ไม่บังคับ ไม่พึ่งเคมี และขณะเดียวกันก็เลี้ยงปลากินพืชในร่องสวน อีกทั้งยังมีจอกแหน และผักตบชวาช่วยบำบัดน้ำเกื้อหนุนกันโดยเองตามธรรมชาติ
ปัจจุบันสวนแห่งนี้เป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้การเกษตรอินทรีย์แบบบูรณาการรวมทั้งเป็นพื้นที่วิ่งเล่นเรียนรู้ของเด็กๆ ลูกหลานในชุมชนอีกด้วย
“พอเราไม่ใช้สารเคมี ส้มเรารสชาติดีขึ้นเยอะ เมื่อก่อนส้มไม่ได้อร่อยแบบนี้ ด้านในแข็งกระด้างแบบอินทรีย์ด้านในจะนิ่มกว่า แดงกว่า หวานอมเปรี้ยว แล้วหอมกว่าเคมีเยอะเลย เราทำเป็นอินทรีย์สิ่งแวดล้อมดีดินดี สบายใจด้วย เก็บจากต้นสดๆ เราทานได้เลย”ลุงตี๋เล่าถึงส้มในสวน
สวนส้มอินทรีย์ไม่เพียงแต่เป็นพื้นที่การเกษตร แต่ยังเป็นแหล่งการเรียนรู้ สนามเด็กเล่น และอีกหลายอย่างตามจินตนาการของเด็ก ๆ เมื่อสวนนี้ปลอดภัยไร้สารเคมี เด็ก ๆ สามารถก็สามารถผจญภัยแผลงฤทธิ์วัยซนได้เต็มที่ จะลองพายเรือ เอามือราน้ำควานหาเจ้าปลาน้อย ลองขุดดินหาไส้เดือนฝอยตัวเล็ดจิ๋ว หรือเก็บส้มสุกกินจนพุงกาง ก็สามารถทำได้อย่างสบายใจ
น้องจเร เด็กชายเตชินท์ ทวีลาภ ผู้ช่วยเก็บส้มตัวน้อยของลุงตี๋ และป้าแป้นเล่าว่า“ถ้าทำเกษตรอินทรีย์ก็จะดีต่อร่างกายคนปลูก แล้วก็คนกินด้วยครับ ดีต่อโลก ดีต่อสัตว์ อากาศก็ดี ไม่มีมลพิษด้วยครับ”
“ถ้าอยากกินผักสด หวาน กรอบ ต้องมาที่บ้านดงเย็นนะคะ” เด็กหญิงน้ำว้า อรัญญา เสือจำศีลกล่าวทิ้งท้าย
พบกับภาพความน่ารักของเด็กๆ ในสวนส้มอินทรีย์ ในทุ่งแสงตะวัน ตอนส้มแสนรัก ออกอากาศในวันเสาร์ที่ 25 มกราคม 2563 เวลา 05.05 น. ทางช่อง 3 กด 33 และติดตามข่าวสารรายการได้ทาง Facebook ทุ่งแสงตะวัน
