ปัจจัย 4 ที่มนุษย์ทุกคนจำเป็นต้องมีในชีวิตคือ ที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม ยารักษาโรค และอาหาร ในปัจจุบันผู้คนต่างใช้เงินเพื่อซื้อปัจจัย 4 เหล่านี้ แท้จริงนั้นธรรมชาติมอบให้มนุษย์และสิ่งมีชีวิตบนโลกไว้เรียบร้อยแล้ว เพียงแต่เรารู้จักการใช้ประโยชน์และรู้คุณค่าของธรรมชาติหรือไม่
พึ่งพาอาศัยกัน คำที่คุ้นเคยมาตั้งแต่เด็ก ตอนเล็กเราอาจได้ฟังนิทานที่ตอนจบของเรื่องมักพูดถึงการพึ่งพาอาศัยกันและอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข นั่นคือความจริง
การแบ่งปัน พึ่งพากันแบบน้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า เป็นส่วนหนึ่งของคุณค่าธรรมชาติที่เราควรรู้ ปัญหาใหญ่ที่ส่งผลต่อธรรมชาติมานานคือการไม่รู้จักคุณค่า การตัดไม้ ทำลายป่า รู้แต่การใช้ แต่ไม่คืน เป็นผลทำให้โลกของเราขาดสมดุลต่างๆ ทำให้เกิดปัญหาธรรมชาติ ภัยพิบัติมากมาย
ครอบครัวชูเลิศ จากบ้านจีกแดก อ.พนมดงรัก จ.สุรินทร์ เป็นครอบครัวตัวอย่างครอบครัวหนึ่งที่สอนให้ลูกๆ และเด็กๆ ในชุมชนรู้จักคุณค่าของธรรมชาติอย่างแท้จริง
เริ่มจากการนำใบไม้แห้งที่หล่นจากต้นมาเรียนรู้ต่อยอด รวมไปถึงการสอนให้เด็กๆ รู้จักธรรมชาติ รู้จักต้นไม้ รู้จักพืชพรรณต่างๆ สอนให้รู้จักพึ่งพาธรรมชาติและรู้จักการให้คืนสู่ธรรมชาติด้วย
“รอบๆ บ้านของพวกเรามีพืชพรรณมากมายที่เอาไปกินก็ได้ เอาไปปลูกไว้ อนาคตก็นำมาใช้ประโยชน์ได้ ลูกๆ เห็นมันสำปะหลังแล้วใช่ไหม ถ้าเราเก็บไปแล้วไม่ปลูกเพิ่ม ปีหน้าเราอาจไม่มีให้กินอีก” พ่อยอด เจริญพงศ์ ชูเลิศ สอนลูกชายวัยอนุบาล ปุ๊บปั๊บ และ ปั่นปัน ให้รู้จักคุณค่าของธรรมชาติ เริ่มต้นกับเรื่องที่ไม่ยากนักคือการปลูกมันสำปะหลังพันธุ์ 5 นาที
“การปลูกมันสำปะหลังพันธุ์ 5 นาที เราแค่ปักลงดินให้ถูกด้าน ง่ายๆ เอง เวลามันโตแล้ว เราก็ขุดหัวมันไปทำขนมอร่อยๆ กินได้” ปั่นปัน ด.ช.ศิลป์ชัย ชูเลิศ ลูกชายคนโตของพ่อยอดสรุปความเข้าใจแบบเด็กวัยอนุบาลให้ฟัง
การปลูกฝังเรื่องราวของธรรมชาติให้เด็กๆ รู้ตั้งแต่ยังเล็ก ไม่เพียงแค่เป็นการสอนให้พวกเขาไม่ทำลายธรรมชาติแล้ว ยังทำให้พวกเขารู้จักการเอาตัวรอด รู้จักนำธรรมชาติมาใช้ประโยชน์ และทำให้พวกเขารักษ์ธรรมชาติ
สิ่งเหล่านี้จะหลอมให้เด็กๆ เติบโตมาพร้อมจิตใจที่อ่อนโยนแต่ เข้มแข็ง เป็นบุคคลที่ควรค่าแก่โลกใบนี้ จะดีแค่ไหนหากเด็กๆ ในโลกนี้เติบโตมาด้วยความรักษ์และเห็นคุณค่าของธรรมชาติ ธรรมชาติของโลกใบนี้คงดีขึ้นไม่น้อย
